Kluczowe znaczenie European Sustainability Reporting Standards (ESRS) w zrównoważonym biznesie

European Sustainability Reporting Standards (ESRS) stanowią kluczowy punkt w zakresie zrównoważonego rozwoju, określając jednolite standardy raportowania. Ich wdrożenie staje się obowiązkowe dla spółek notowanych na giełdach europejskich, zgodnie z dyrektywą CSRD a sam obowiązek ujawniania informacji jest obecnie uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa. ESRS obejmują obszary związane z ESG, raportowaniem niefinansowym oraz informacjami dotyczącymi środowiska, społeczeństwa i zarządzania. Te standardy mają pozytywny wpływ na sposób raportowania, decyzje biznesowe i odpowiedzialność przedsiębiorstw wobec środowiska oraz społeczeństwa. Ich wdrożenie jest pierwszym krokiem do zrównoważonego biznesu.

Kilka słów o sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw

Europejskie Standardy Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) przyjęte przez Komisję Europejską obejmują pełen zakres kwestii środowiskowych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym, w tym zmiany klimatu, bioróżnorodność i prawa człowieka. Dostarczają one inwestorom informacji umożliwiających zrozumienie wpływu spółek, w które inwestują, na zrównoważony rozwój. 

Wspólne standardy mają pomóc firmom obniżyć koszty sprawozdawczości i uniemożliwić stosowanie dobrowolnych standardów, jak ma to miejsce obecnie – generuje to bowiem problemy z jakością raportowania podmiotów. Tylko ich ujednolicenie sprawi, że sprawozdawczość publiczna spółek będzie wiarygodna. 

ESRS - definicja Standardów Zrównoważonego Raportowania

Na potrzeby spójnego i wiarygodnego raportowania Komisja Europejska przyjęła Europejskie Standardy Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS – European Sustainability Reporting Standards) – obecnie zatwierdzono pierwsze z nich.  
 
Standardy te obejmują pełen zakres kwestii środowiskowych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym, w tym zmiany klimatu, bioróżnorodność i prawa człowieka. Dostarczają one inwestorom informacji umożliwiających zrozumienie wpływu spółek, w które inwestują, na zrównoważony rozwój.  
 
Wspólne standardy mają pomóc firmom obniżyć koszty sprawozdawczości i uniemożliwić stosowanie dobrowolnych standardów, jak ma to miejsce obecnie – generuje to bowiem problemy z jakością raportowania. Tylko ich ujednolicenie sprawi, że sprawozdawczość publiczna spółek będzie wiarygodna.   

Rozszerzenie zakresu raportowania - dyrektywa CSRD na rzecz zrównoważonego rozwoju

Wprowadzenie dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) przyczyniło się do poszerzenia zakresu obowiązków raportowania niefinansowego (wpływu na środowisko, społecznej odpowiedzialności i ładu korporacyjnego), obejmując większą liczbę przedsiębiorstw. To z kolei zmusza firmy do uwzględnienia kwestii zrównoważonego rozwoju w swojej działalności i udostępniania informacji na ten temat, co przyczynia się do zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności w świecie biznesu. 

Mairead McGuinness, komisarz ds. usług finansowych, stabilności finansowej i unii rynków kapitałowych, powiedziała:

„Standardy, które dziś przyjęliśmy, są ambitne i stanowią ważne narzędzie leżące u podstaw unijnego programu zrównoważonego finansowania. Zapewniają one właściwą równowagę między ograniczeniem obciążeń dla przedsiębiorstw składających sprawozdania, a jednocześnie umożliwiają im wykazanie wysiłków podejmowanych w celu realizacji programu Zielonego Ładu, a tym samym dostęp do zrównoważonego finansowania”. 

Harmonogram raportowania zgodnie z ESRS 

  • Spółki wcześniej podlegające NFRD (duże spółki giełdowe, duże banki i duże firmy ubezpieczeniowe – wszystkie, jeśli zatrudniają ponad 500 pracowników). 

  • Duże spółki giełdowe spoza UE zatrudniające ponad 500 pracowników: rok obrotowy 2024, z pierwszym oświadczeniem o zrównoważonym rozwoju opublikowanym w 2025 r. 

  • Inne duże spółki, w tym inne duże spółki giełdowe spoza UE: rok obrotowy 2025, z pierwszą deklaracją zrównoważonego rozwoju opublikowaną w 2026 r. 

  • MŚP notowane na giełdzie, w tym MŚP notowane na giełdzie spoza UE: rok obrotowy 2026 (publikacja w 2027 r.).  
    MŚP notowane na giełdzie mogą podjąć decyzję o odstąpieniu od wymogów sprawozdawczych na kolejne dwa lata.  

Ostatnim możliwym terminem rozpoczęcia raportowania przez MŚP notowane na giełdzie jest 2028 r., a pierwsze oświadczenie o zrównoważonym rozwoju zostanie opublikowane w 2029 r. 

Przedsiębiorstwa spoza UE, które generują ponad 150 mln EUR rocznie w UE i które mają oddział w UE o obrotach przekraczających 40 mln EUR lub spółkę zależną, która jest dużym przedsiębiorstwem lub notowanym na giełdzie MŚP, będą musiały składać sprawozdania dotyczące ich wpływu na zrównoważony rozwój na poziomie grupy tego przedsiębiorstwa spoza UE od roku podatkowego 2028, publikacja w 2029 r. 

ESRS a MŚP 

Dyrektywa dotycząca Raportowania Korporacyjnego w kwestii Zrównoważonego Rozwoju (CSRD) nakłada na firmy obowiązek prezentowania swoich osiągnięć w zakresie zrównoważonego rozwoju. Niemniej jednak, przepisy te uwzględniają różnice między dużymi firmami a małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP), które mogą nie dysponować takimi samymi zasobami ani możliwościami, aby sprostać tym wymogom.

Aby móc sprostać obowiązkowi, przedsiębiorstwa MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa) dostaną uproszczony standard ESRS 2, koncentrujący się na kluczowych obszarach zrównoważonego rozwoju, co ułatwi jego stosowanie. Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) wprowadziła uproszczoną wersję ESRS. Standardy te są dostosowane do wielkości i złożoności MŚP oraz uwzględniają ich indywidualne potrzeby i okoliczności. Wdrażanie wymogów ESRS będzie stopniowe. Do 2024 roku firmy będą mogły używać obecnych wskaźników ESG oraz nowych standardów. Od 2025 roku ESRS stanie się obowiązkowy dla wszystkich spółek notowanych na giełdach w Europie. 

Trzy grupy standardów ESRS 

ESRS składają się z trzech głównych grup standardów, które pokrywają różne aspekty zrównoważonego rozwoju, obejmujące zarówno kwestie środowiskowe, społeczne, jak i zarządzanie korporacyjne. 

  • 2 standardy przekrojowe – ESSZR 1 „Wymogi ogólne” oraz ESSZR 2 „Ujawnienia ogólne”, oraz 

  • 10 standardów tematycznych obejmujących: 

    • 5 standardów dotyczących kwestii środowiskowych: 

      • ESSZR Ś1 „Zmiana klimatu”, 

      • ESSZR Ś2 „Zanieczyszczenia”, 

      • ESSZR Ś3 „Woda i zasoby morskie”, 

      • ESSZR Ś4 „Bioróżnorodność i ekosystemy”, 

      • ESSZR Ś5 „Wykorzystanie zasobów i gospodarka obiegu zamkniętego”, 

    • 4 standardy dotyczące kwestii społecznych: 

      • ESSZR S1 „Kadra pracownicza”, 

      • ESSZR S2 „Pracownicy w łańcuchu wartości”, 

      • ESSZR S3 „Społeczności dotknięte”, 

      • ESSZR S4 „Konsumenci i użytkownicy końcowi”, oraz 

    • 1 standard dotyczący kwestii zarządczych – ESSZR Z1 „Postępowanie w biznesie”. 

Przygotowanie do ESRS - kluczowa transformacja biznesowa w zakresie zrównoważonego rozwoju

Wprowadzenie nowych standardów będzie miało znaczący wpływ na przedsiębiorstwa, wymagając zmian w procesach raportowania i rozszerzenia informacji dotyczących tematów ESG, takich jak emisje gazów cieplarnianych czy zarządzanie ryzykiem. Celem nowych wytycznych jest również zwiększenie przejrzystości w łańcuchach dostaw oraz poprawa jakości udostępnianych informacji. To z kolei ułatwi klientom i inwestorom dostęp do danych o zrównoważonym rozwoju, pomagając im podejmować bardziej świadome decyzje. Standard ESRS przyczyni się do jednolitego podejścia w raportowaniu informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, co umożliwi lepsze porównanie wyników firm i dokładniejszą ocenę ich wpływu na środowisko oraz społeczeństwo. 

Rola ESRS w świecie inwestycji i społeczeństwa 

Wskaźniki ESG, które są uwzględniane w corocznych raportach, mają umożliwić dokładną ocenę przedsiębiorstwa pod kątem zrównoważonego rozwoju, kontrolę legalności działań zgodnie z przepisami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju oraz porównanie go z innymi firmami w branży. 

ESRS mają istotne znaczenie zarówno dla inwestorów, którzy coraz częściej biorą pod uwagę kwestie zrównoważonego rozwoju przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, jak i dla społeczeństwa, które coraz bardziej oczekuje transparentności i odpowiedzialności ze strony firm. Raportowanie zgodnie z nimi gwarantuje przedsiębiorstwu spełnianie wymogów regulacyjnych, narzuconych przez Komisję Europejską.  

Podsumowanie

ESRS stanowią kluczowy element strategii biznesowej dla firm działających w Unii Europejskiej. Ich implementacja nie tylko wspiera skuteczne zarządzanie ryzykiem związanym z kwestiami ESG, ale również buduje zaufanie i lojalność interesariuszy poprzez transparentne i wiarygodne raportowanie. Przygotowanie firmy do spełnienia tych standardów jest kluczowe dla przyszłego sukcesu biznesowego. 

Czy chcesz dodać pełne raportowanie niefinansowe (ESG) do polityki środowiskowej Twojej firmy? Zamierzasz w ramach decyzji biznesowych realizować Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDG)? Ciekawi cię, jak osiągnięcie neutralności klimatycznej firmy pomaga w walce z kryzysem klimatycznym?

Skorzystaj z doświadczenia naszych ekspertów i policz ślad węglowy swojej organizacji i całego łańcucha wartości. Szczegółowych informacji na temat wdrożenia do modelu biznesowego zrównoważonego rozwoju udzielamy podczas darmowych konsultacji. Zapisz się i rozpocznij działania już dziś.