Przewodnik: Jak firmy mogą zmniejszać swoje emisje CO2?
W dzisiejszych czasach, kiedy troska o środowisko staje się coraz ważniejsza, przedsiębiorstwa wchodzą w erę, w której odpowiedzialność ekologiczna staje się integralną częścią ich strategii. Jednym z kluczowych aspektów tej zielonej transformacji jest redukcja emisji dwutlenku węgla, czyli obniżanie śladu węglowego. Szczególnie istotne jest, żeby pracownicy mieli świadomość, że nawet drobne, codzienne nawyki w pracy mogą mieć ogromny wpływ na globalne wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi.
W naszym artykule przyjrzymy się praktycznym krokom w kierunku zrównoważonego biznesu, jakie firmy mogą podjąć, aby zmniejszać swój ślad węglowy. Odkryjmy razem, jakie proste zmiany w miejscu pracy mogą przyczynić się do ochrony naszej planety. Ekologiczne rozwiązania polecane przez Plan Be Eco mogą się przyczynić do realnego obniżania śladu węglowego.
Co zatem zrobić, aby osiągnąć szybkie zerowanie emisji gazów cieplarnianych? Sprawdź sam/a!
Spis treści
1. Jak zredukować emisję dwutlenku węgla w firmie
Zacznijmy od tego, że każda firma musi jasno ustalić cele redukcji emisji dwutlenku węgla. Określenie konkretnych liczb i dat pozwoli na skoncentrowanie działań i monitorowanie postępów. Da też wymierny punkt odniesienia i pozwoli zaplanować harmonogram działań oraz budżet na podjęcie działań redukcyjnych w całym łańcuchu dostaw. Pamiętajmy, że jest to długotrwały proces i nie można spodziewać się spektakularnych redukcji śladu węglowego po pierwszym roku.
2. Obniżenie zużycia energii i przejście na zielone serwery
Firmy mogą znacznie obniżyć swój ślad węglowy poprzez redukcję zużycia energii oraz zmianę dostawcy. Przejście na zielone serwery, chmury obliczeniowe oraz zakup energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii (OZE), może być kluczowym krokiem. W Polsce, gdzie miks energetyczny jest w dużej mierze oparty na źródłach kopalnych, taki krok jest szczególnie istotny. W 2022: 79% energii w Polsce pochodziło ze źródeł kopalnych.
Kryzys energetyczny motywuje do oszczędności. Jeżeli jest to możliwe, warto pomyśleć o instalacji paneli fotowoltaicznych na potrzeby wytwarzania energii elektrycznej (zielona energia) na własny użytek. Jak jeszcze można obniżyć zużycie prądu w swojej firmie?
Redukcja klimatyzacji/ogrzewania
Niekontrolowane pozostawienie urządzeń klimatyzacyjnych lub ogrzewania włączonych w pustym biurze generuje zbędne zużycie energii, przyczyniając się do większych emisji gazów cieplarnianych. Dla większej efektywności można także zastosować systemy automatyzacji, które dostosowują temperaturę w pomieszczeniach do rzeczywistego zapotrzebowania, np. poprzez wykorzystanie czujników ruchu.
Wyłączanie nieużywanego sprzętu
Urządzenia w trybie standby, w których świeci się kontrolka pobierają dziennie od 0,5 do nawet 35 W, co rocznie kosztuje nawet do 90zł/gospodarstwo domowe. W biurze, poprzez zwiększoną ilość takich sprzętów, pobór może być jeszcze wyższy, a tak zużyta energia elektryczna to jak wyrzucanie pieniędzy w błoto.
Pomyśl o wykorzystywaniu energooszczędnych urządzeń. Ograniczone zużycie energii elektrycznej praktycznie zawsze równa się obniżeniu śladu węglowego firmy, a także realnym oszczędnościom pozostawionym w kasie przedsiębiorstwa.
3. Regulacja podróży służbowych
Wprowadzenie ścisłych regulacji dotyczących podróży służbowych jest jednym z kluczowych kroków w redukcji śladu węglowego przedsiębiorstwa. Zamiast podróży lotniczych lub samochodowych, firma może odbywać spotkania lub uczestniczyć w konferencjach online. To nie tylko wpływa pozytywnie na środowisko, ale także przynosi oszczędności związane z kosztami podróży. W ostatnich latach mieliśmy okazję przekonać się, że da się ograniczyć podróże do minimum, i to na całym świecie.
4. Korzystanie z usług zrównoważonych dostawców
Wybierając dostawców, którzy kładą nacisk na zrównoważone praktyki, firma może wpływać na cały łańcuch dostaw, redukując negatywny wpływ na środowisko naturalne. Ponadto w przypadku świadomych dostawców łatwiej jest uzyskać informacje o ich emisjach gazów cieplarnianych, które składają się także na emisje naszego przedsiębiorstwa.
Lokalna dieta wegańska
Korzystacie z cateringu? „Pana Kanapki”? Macie swoją kafeterię/stołówkę? Postawcie na dietę wegańską z lokalnych produktów. Przejście na dietę roślinną może zmniejszyć ślad węglowy posiłku nawet o 73%.
5. Eliminacja odpadów
Obniżenie ilości odpadów wykorzystywanych do procesów produkcyjnych, ale również typowych odpadów gospodarczych to kolejny sposób na zmniejszenie śladu węglowego organizacji.
Prawidłowe segregowanie odpadów
Poprzez segregację odpadów i przekierowywanie ich do recyklingu, firma ogranicza ilość odpadów trafiających na składowiska. Składowiska odpadów generują emisje gazów cieplarnianych, takich jak metan, co można ograniczyć przez zmniejszenie ilości odpadów. Poprzez recykling, firma może oszczędzać energię, a także zmniejszyć zapotrzebowanie na wydobycie nowych surowców.
Opakowania z recyklingu
Jeżeli w Waszej firmie dużo wysyłacie, sugerujemy wykorzystanie opakowań z przesyłek otrzymanych wcześniej – ich drugi obieg jest mile widziany, również, jeżeli sprzedajesz swoje produkty. Nie ma potrzeby sygnować kartonów czy taśm logotypem firmy – zrób z tego case marketingowy, zwłaszcza, iż klienci oczekują od firm zrównoważonych praktyk.
Jeżeli z jakiegoś powodu postawisz na nowe opakowanie, zainwestuj w te biodegradowalne (znajdziesz je m.in. w ofercie polskiego start-upu Znika).
Rezygnacja z jednorazowego plastiku
To, że jednorazowe naczynia czy sztućce są passe to jedno. W obecnym roku weszła w życie Dyrektywa Single Use Plastic, która wręcz zakazuje sprzedaży przedmiotów wykonanych z jednorazowego plastiku (np. słomki, mieszadełka, kubki, sztućce, talerze, styropianowe opakowania do jedzenia na wynos, patyczki do balonów). Aby zredukować ilość plastiku postaw w firmowej kuchni dzbanki z filtrem lub zainwestuj w urządzenie filtrujące wodę z kranu, jedzenie na wynos bierz do swojego pojemnika a gości częstuj wodą w szklanej karafce.
6. Oszczędzanie wody
Skoro już o wodzie mowa… Ślad wodny to równie poważny problem dla klimatu, co ślad węglowy. Czy wiesz, że do produkcji jednej koszulki bawełnianej potrzeba aż 2700 litrów wody? Oszczędzisz wodę nie tylko poprzez branie prysznica zamiast kąpieli w wannie, czy podlewanie firmowych roślin deszczówką zebraną na parapecie. Zrobisz to również rezygnując z firmowych koszulek, lub wykorzystując drugi obieg do pozyskania odzieży ze zleceniem haftu czy nadruku.
7. Rezygnacja z gadżetów
W ogóle rezygnacja z gadżetów firmowych może przyczynić się ochronie środowiska. Pomyśl, czy naprawdę ich potrzebujecie? Może zamiast tego warto przeznaczyć budżet na integracyjne działania CSR, lub premie dla pracowników? To samo dotyczy gadżetów konferencyjnych, wyposażenia stoisk na targach. Nie staraj się zdobyć uwagi uczestników prezentami a silną ofertą biznesową.
Na wydarzeniu Perspektywy Women in Tech Summit 2022, na którym Plan Be Eco liczył ślad węglowy eventu, organizatorzy oszczędzili 30 ton CO2e dzięki rezygnacji z produkcji welcome packów, ulotek. Ograniczyli się jedynie do smyczy i plakietek uczestnika. Dowiedz się, jak jeszcze organizatorzy zmniejszyli ślad węglowy tego wydarzenia.
8. Minimalizacja zakupów i wykorzystanie drugiego obiegu
Wyposażenie z drugiego obiegu
Kto powiedział, że w biurze muszą być wyłącznie nowe rzeczy? Postaw na drugi obieg! Z pomocą znajomych lub lokalnych inicjatyw, grup typu Śmieciarka można wyposażyć biuro niemal w pełni. Naczynia? Materiały biurowe? Meble? Sprzęt? Dekoracje? Pomyśl, ile emisji gazów cieplarnianych unikniesz oraz ile pieniędzy zaoszczędzisz.
Kupowanie sprzętu wtedy, kiedy to konieczne
Podobna zasada dotyczy sprzętów elektronicznych – komputerów, telefonów, akcesoriów. Kupuj nowy naprawdę wtedy, kiedy to konieczne. Zamiast wymieniać zepsuty sprzęt na nowy, spróbuj go po prostu naprawić! Zgodnie z zasadą prawa do naprawy (right to repair) obowiązującą od 2021 roku, zastanów się nad naprawą i wymianą części, gdyż producent musi zapewnić dostęp do części zamiennych przez 10 lat od zakończenia produkcji urządzenia.
Możesz również nawiązać współpracę z firmami zajmującymi się refurbishmentem – wynajmem sprzętu, wraz z usługą jego konserwacji, naprawy, odnowienia (np. Fixit). Będzie to tańsze, mniej emisyjne, wydłuży cykl życia sprzętu w ramach Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Zmniejsza to ilość elektrośmieci, a za razem, wpływ metali ciężkich na ekosystemy.
9. Rezygnacja z drukowania bez potrzeby
Prosta sprawa – na wyprodukowanie każdej kartki A4 zużywa się aż 49W energii i pół litra wody, produkcja tonera to ślad węglowy o wartości 4,8kg CO2e. Nie drukujmy rzeczy, których drukować nie musimy. Archiwizujmy dokumenty cyfrowo, jeżeli tylko to możliwe. Ponadto wykorzystujmy obie strony kartki – czy to na zadruk, czy na późniejsze notatki.
10. Rower lub Komunikacja Miejska
Promowanie korzystania z transportu publicznego lub pojazdów o niskiej emisji podczas podróży (rowery) do pracy, a także zachęcanie pracowników do pracy zdalnej, przyczynia się do istotnego zmniejszenia emisji CO2 związanej z mobilnością pracowników. Dojazdy do pracy raportujemy w zakresie 3 śladu węglowego i jest to jedna z kategorii, które są najbardziej emisyjne i za razem najłatwiejsze do policzenia. Pamiętaj, że zachęcanie pracowników nie wystarczy, powinna za tym iść cała infrastruktura dopasowana do dojeżdżania rowerem – stojaki, zabezpieczenia, przechowalnie, a także prysznice i przebieralnie.
11. Zaangażowanie pracowników w zmniejszenie śladu węglowego
To kluczowy element skutecznych strategii zrównoważonego rozwoju w firmie. Zainicjowanie działań wśród pracowników nie tylko podnosi świadomość ekologiczną wśród personelu, ale także przekłada się na konkretne działania obniżające emisje gazów cieplarnianych.
Działania integracyjne w ramach Corporate Social Responsibility (CSR) stwarzają pracownikom możliwość bezpośredniego zaangażowania się w aktywności mające na celu zapewnienie zrównoważonej przyszłości. Poprzez drobne wewnętrzne inicjatywy – organizację akcji sprzątania plaż, warsztatów z woskowijek czy charytatywnych licytacji rzeczy z drugiego obiegu, pracownicy uczestniczą aktywnie mających na celu poprawę stanu środowiska.
Spróbujcie połączyć działania integracyjne z edukacją o śladzie węglowym – posadźcie wspólnie drzewa i dowiedzcie się, ile potrzebują czasu, aby pochłonąć dwutlenek węgla i wyprodukować tlen. Szerzenie świadomości o zmianach klimatu może odbywać się również poprzez uczestnictwo w spotkaniach, webinarach z aktywistami i naukowcami – stwórzcie bazę zaufanych ekspertów w dziedzinie ESG.
Akcje te nie tylko angażują pracowników w zrównoważone praktyki, ale również wzmacniają poczucie wspólnoty oraz przyczyniają się do wyrobienia w nich postawy odpowiedzialności za przyszły stan naszej planety.
12. Wdrożenie oprogramowania ESG liczącego ślad węglowy
Oprogramowanie ESG umożliwia precyzyjne monitorowanie i pomiar emisji dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianych związanych z działalnością firmy. Dzięki temu zarządzanie emisjami staje się bardziej precyzyjne i pozwala zidentyfikować obszary, w których emisje są największe. To umożliwia skoncentrowanie się na obszarach, gdzie wprowadzenie zmian może przynieść największe oszczędności emisyjne.
Oprogramowanie ESG umożliwia śledzenie postępów w redukcji emisji w czasie rzeczywistym, a także pomaga firmie utrzymać zgodność z wymogami prawnymi. Warto wybrać właśnie takie narzędzie, które zapewnia zgodność z GHG Protocol i ma zaszyte wszystkie regulacje związane z raportowaniem niefinansowym.
Plan Be Eco, spełniając wszystkie wymogi dotyczące raportowania śladu węglowego, pozwala na porównanie się na tle innych firm z branży (benchmarki), ponadto oprócz wyniku otrzymujemy również dedykowane plany redukcyjne. W Plan Be Eco firmy mają możliwość wygenerowania raportu emisji CO2 we wszystkich 3 zakresach, co umożliwia dokładny pomiar śladu węglowego przedsiębiorstwa. Sam proces wprowadzania danych jest prosty, automatyczny i nie wymaga specjalistycznej wiedzy.
13. Redukcja cyfrowego śladu węglowego
Emisję gazów cieplarnianych generują nie tylko maszyny czy spalanie paliw. To również wysyłanie maili, calle na teamsie czy działalność w social mediach. Tak, nawet napisanie i wyświetlanie tego wpisu generuje ślad węglowy – ten cyfrowy. Mówiąc najprościej, cyfrowy ślad węglowy to wpływ na środowisko związany z aktywnością online, mierzony jako suma emisji gazów cieplarnianych (wyrażonych w ekwiwalencie CO2). Jak można go redukować?
-
Jeśli to możliwe, ogranicz korzystanie z wideokonferencji. Wyłączenie kamery zredukuje emisje calla o ponad 90%! Rozważ również, czy aktualne kwestie nie mogą zostać omówione telefonicznie.
-
Deaktywuj automatyczne odtwarzanie filmów i zmniejsz liczbę wyskakujących okienek, korzystając z odpowiedniej wtyczki.
-
Dbaj o porządek w swojej skrzynce mailowej, eliminując SPAM i przemyślając każdą subskrypcję, do której się zapisałeś.
-
Poszukuj informacji z umiarem – zamiast wielokrotnie wyszukiwać to samo hasło, zapisuj interesujące strony w zakładkach i korzystaj z nich.
-
Troszcz się o stan swojego sprzętu elektronicznego, aby służył możliwie najdłużej.
Dowiedz się więcej o cyfrowym śladzie węglowym z tego artykułu.
14. Kredyty węglowe - offset
Kompensacja śladu węglowego poprzez zakup jednostek offsetowych, czyli kredytów węglowych, powinna być rozważana jako ostateczność w procesie dążenia do zrównoważonego biznesu. Kupowanie jednostek offsetowych bez wcześniejszej redukcji emisji może prowadzić do greenwashingu.
Nowe regulacje Komisji Europejskiej w raportowaniu ESG, takie jak CSRD czy ESRS, zaostrzą kontrolę firm, które przechodzą dekarbonizację, wymagając od nich transparentności i odpowiedzialności za ich rzeczywisty wpływ na środowisko. W związku z tym, priorytetem powinno być pierwszorzędne zmniejszanie emisji, a offset powinien być ostatecznością, kiedy inne sposoby zostały wyczerpane.
Offsetując ślad węglowy musimy pamiętać o gwarancji pochodzenia jednostek, na które się decydujemy. Powinny być certyfikowane i ze sprawdzonych, legalnych źródeł.
Podsumowanie
Redukcja śladu węglowego w firmie to złożony proces, ale jednocześnie kluczowy krok w kierunku zrównoważonego i odpowiedzialnego biznesu, a także walki ze zmianami klimatu. Firmy, które podejmą te kroki, nie tylko przyczynią się do ochrony środowiska, ale również mogą czerpać korzyści z rosnącego trendu świadomości ekologicznej w społeczeństwie.
Nie można jednak zrzucać odpowiedzialności za ślad węglowy przedsiębiorstwa na działania pracowników. Są one oczywiście ogromnym wsparciem procesu dekarbonizacji, ale kluczową rolę pełni tu redukcja we wszystkich trzech zakresach.
Niezależnie od tego na co postawisz – zieloną energię, hybrydyzację pojazdów będących własnością firmy, rezygnację z dalekich lotów na konferencje – ważne, aby być świadomym, że zmiany klimatyczne są ściśle związane ze zrównoważonym rozwojem, intensywność tych pierwszych zależy od tego, jak zarządzisz firmowym śladem węglowym.