Ślad węglowy produktu vs ślad węglowy organizacji
Ślad węglowy firmy i ślad węglowy produktu to dwie powiązane ze sobą, ale odrębne koncepcje, które mierzą różne aspekty emisji dwutlenku węgla. Zarówno jeden jak i drugi stanowi ważną kwestię dla firm dążących do złagodzenia zmian klimatycznych i przyjęcia zrównoważonych praktyk. Obliczając swoje emisje, firmy mogą przyczynić się do realizacji szerszych celów środowiskowych i sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na przyjazne dla środowiska produkty i działania.
Spis treści
Co to jest ślad węglowy organizacji?
Ślad węglowy (ang. carbon footprint) firmy odnosi się do całkowitej ilości emisji gazów cieplarnianych (GHG) generowanych przez działalność firmy, w tym jej obiekty, procesy produkcyjne, transport, chłodzenie i inne działania. Obejmuje on wszystkie trzy zakresy – bezpośrednie, pośrednie wynikające z zakupu energii i pośrednie emisje związane z łańcuchem dostaw.
Czynniki wpływające na ślad węglowy firmy obejmują zużycie energii, zużycie paliwa, gospodarkę odpadami, dojazdy pracowników, podróże służbowe i emisje z łańcucha dostaw. Uwzględnia on emisje pochodzące ze wszystkich działań, na które firma ma wpływ lub które kontroluje, również utylizacji swoich produktów po zakończonym cyklu życia.
Policzenie śladu węglowego firmy umożliwia przegląd źródeł emisji przedsiębiorstwa i sprawne zarządzanie jego wpływem na środowisko. Wiedza na temat śladu węglowego firmy i jego ciągły monitoring daje sposobność podjęcia wysiłków na rzecz zrównoważonego rozwoju. Firmy często mierzą swój ślad węglowy, aby ocenić swoje wyniki w zakresie ochrony środowiska, wyznaczyć cele redukcyjne i wdrożyć strategie minimalizacji ogólnych emisji.
Czym jest ślad węglowy produktu?
Ślad węglowy produktu koncentruje się w szczególności na tym, jakie dany produkt ma emisje związanych z produkcją, użytkowaniem i utylizacją konkretnego produktu.
Ślad węglowy produktu jest zwykle wyrażany, podobnie jak w przypadku firm jako ekwiwalent dwutlenku węgla (CO2e) i mierzy ilość emisji gazów cieplarnianych uwalnianych podczas pełnego cyklu życia produktu, w tym wydobycie surowców, produkcję, dystrybucję, użytkowanie przez konsumentów oraz końcową utylizację lub recykling.
Ślad węglowy produktu zapewnia wgląd w wpływ konkretnego produktu na środowisko i pomaga zidentyfikować możliwości ulepszeń i zrównoważonego projektowania. Wiedza na jego temat pomoże dobrać odpowiednie źródła energii, które będą wykorzystywane podczas produkcji, materiały, metody transportu oraz praktyki recyklingu lub zarządzania odpadami.
Ślad węglowy produktu vs ślad węglowy firmy
Podczas gdy ślad węglowy firmy odzwierciedla ogólne obciążenie środowiska przez całą organizację, tak ślad węglowy produktu zagłębia się w konkretne emisje związane z pojedynczym produktem lub usługą.
Znajomość wielkości śladu węglowego, analiza i zmniejszanie emisji poszczególnych produktów, umożliwi organizacjom oferowanie konsumentom bardziej zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska produktów i usług.
Dlaczego warto obliczać ślad węglowy organizacji i produktu?
Dlaczego firmy liczą ślad węglowy? Odpowiedź jest prosta – bo warto.
Obliczanie śladu węglowego produktu jest opłacalnym przedsięwzięciem, ponieważ umożliwia firmom mierzenie ich wpływu na środowisko, dzięki czemu moją podejmować świadome decyzje dotyczące zrównoważonego rozwoju i projektowania produktów. To pozwoli uzyskać przewagę konkurencyjną, zainteresowanie inwestorów oraz pozyskać klientów. Znając wartość śladu węglowego pozwoli to firmie na skuteczne zarządzanie łańcuchem dostaw.
Ponadto przedsiębiorstwa spełnią warunki dyrektyw Unii Europejskiej, gdyż raportowanie ESG stanie się obowiązkowe już wkrótce dla małych i dużych firm. Ograniczając emisje CO2, a docelowo osiągając neutralność klimatyczną, biznes przyczyni się do walki z globalnym ociepleniem i zmianami klimatu.
Nie potrzeba wcale dużych nakładów finansowych, aby uzyskać informacje o śladzie węglowym w łańcuchu dostaw firmy. Jest to na pewno inwestycja, która się zwróci. Już teraz działania obejmujące ciągły monitoring firmowego ESG – w zakresie ładu korporacyjnego, odpowiedzialności społecznej i wpływu na środowisko naturalne, są wyznacznikiem dla kontrahentów o jakości prowadzonej działalności.
Jakie korzyści niesie ze sobą liczenie śladu węglowego?
Kalkulacja śladu węglowego produktu oferuje szereg korzyści i jest opłacalne z kilku powodów:
Atrakcyjność dla kontrahentów – firmy z Europy Zachodniej, ale nie tylko te, chcą poznać wartość śladu węglowego swoich dostawców, wspólników, by współpracować z najlepszymi.
Przewaga inwestycyjna i finansowa – otrzymywanie kredytów na lepszych warunkach; fundusze VC liczą ślad węglowy swojego portfela, więc zwracają uwagę, by firmy, w które inwestują, były policzone.
Monitoring źródeł emisji – umożliwia to skuteczne zarządzanie śladem węglowym, co przełoży się na realne oszczędności finansowe dla firmy.
Projektowanie zrównoważonych produktów – biorąc pod uwagę ślad węglowy, firmy mogą tworzyć produkty, które są bardziej przyjazne dla środowiska i spełniają rosnące zapotrzebowanie konsumentów na zrównoważony rozwój. Cenny wgląd w cykl życia produktu wskazuje obszary, w których można wprowadzić ulepszenia.
Przewaga konkurencyjna – konsumenci stają się coraz bardziej świadomi wpływu kupowanych produktów na środowisko i aktywnie poszukują zrównoważonych opcji. Oferując produkty o niższym śladzie węglowym, firmy mogą przyciągnąć świadomych ekologicznie konsumentów i zyskać przewagę konkurencyjną na rynku.
Zarządzanie łańcuchem dostaw – proces ten zapewnia wgląd w intensywność emisji dwutlenku węgla różnych dostawców i pomaga zidentyfikować możliwości współpracy i poprawy. Umożliwia firmom współpracę z dostawcami w celu przyjęcia zrównoważonych praktyk.
Zgodność z przepisami i sprawozdawczość – istnieją przepisy i wymogi sprawozdawcze związane z emisją gazów cieplarnianych. Obliczanie śladu węglowego produktów pomaga zapewnić zgodność z tymi przepisami i ułatwia dokładne raportowanie.
Edukacja konsumentów i przejrzystość – udostępnianie informacji o śladzie węglowym konsumentom zwiększa przejrzystość i pozwala im dokonywać bardziej świadomych wyborów. Sprzyja to również zaufaniu i wzmacnia relacje między firmą a konsumentem.
Odpowiedzialność za środowisko – Zrozumienie śladu węglowego produktu pomaga firmie wziąć odpowiedzialność za jej wpływ na środowisko. Licząc ślad węglowy i identyfikując obszary o wysokiej intensywności emisji dwutlenku węgla, firmy mogą podejmować działania zmniejszające negatywny wpływ na klimat.
Jakie są sposoby obliczania śladu węglowego produktu?
Metody obliczania śladu węglowego są ściśle określone międzynarodowymi wytycznymi protokołu GHG Protocol oraz normami ISO. W zależności od tego, czego ślad węglowy liczymy, będą tu miały zastosowanie różne rekomendacje:
Dla przedsiębiorstwa
GHG Protocol (Scope 1, 2)
Corporate Value Chain (Scope 3)
ISO 14064:1:2018
Dla produktu
Product Life Cycle Accounting and Reporting Standard
ISO 14067:1:2018
ISO 20121 (eventy)
Jak obliczyć ślad węglowy produktu?
Aby obliczyć ślad węglowy produktu należy zsumować liczbę gazów cieplarnianych wytwarzanych na każdym etapie produkcji, a następnie wynik podzielić przez liczbę wyrobów. Analogicznie oblicza się emisje dla usług. Pamiętać należy, że ślad węglowy produktu dotyczy emisji gazów cieplarnianych emitowanych w procesie produkcyjnym, a nie to, jak dany produkt wpływa na rzecz klimatu.
Jeżeli w ramach prowadzonej działalności sprzedajemy produkt wytworzony w firmie zewnętrznej, warto domagać się podania śladu węglowego od dostawców produktów.
Jak obliczyć ślad węglowy organizacji?
Obliczanie śladu węglowego firmy wygląda nieco inaczej. Sumuje się emisje wszystkich 3 zakresów (emisje pośrednie i bezpośrednie). W tym przypadku wartość emisji gazów cieplarnianych to ilość t CO2e (tona ekwiwalentu dwutlenku węgla), dostarczanych rocznie do atmosfery podczas wszystkich etapów prac, całego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Poznaj instrumenty prawne służące ograniczeniu emisji dwutlenku węgla.
Kto musi liczyć ślad węglowy organizacji i produktu
Obliczanie śladu węglowego jest, albo wkrótce stanie się obowiązkiem dla wielu przedsiębiorstw, w związku z Taksonomią Unii Europejskiej. Stanowi ona kluczowy element wysiłków zmierzających do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Obejmuje szereg kryteriów, które pomagają ocenić wpływ działalności na środowisko oraz wkład w cele zrównoważonego rozwoju. Jej głównym celem jest dostarczenie wiarygodnej informacji inwestorom i firmom na temat zgodności ich działań z celami zrównoważonego rozwoju.
Co to jest dyrektywa CSRD
Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) przyjęta pod koniec 2022 roku zobowiązuje przedsiębiorstwa do raportowania i ujawnienia informacji o śladzie węglowym – wpływie firmy, produktu lub usługi na klimat i środowisko naturalne. Europa zobowiązała się osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku i w związku z tym musi podejmować inicjatywy zmierzające do całkowitej redukcji śladu węglowego. Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych umożliwi zapobiegnięcie nieodwracalnym zmianom na planecie.
Dyrektywa CSRD – kluczowe wnioski:
Pełna transparentność emisji w zakresie 1,2 & 3 na podstawie danych rzeczywistych
Raport podlega obowiązkowemu audytowi
Zrównanie raportu niefinansowego z raportem finansowym
Od kiedy będzie obowiązywać dyrektywa CSRD
1 stycznia 2024 – Duże spółki interesu publicznego (>500 pracowników)
1 stycznia 2025 – Firmy zatrudniające >250 pracowników i/lub 40 mln EUR obrotów i/lub 20 mln EUR całkowitych aktywów
1 stycznia 2026 – MŚP i inne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie
Co to jest rozporządzenie SFDR
Sustainable Finance Disclosure Regulation – ma na celu zapewnienie większej przejrzystości w sposobie analizowania ryzyk dla zrównoważonego rozwoju, które mają firmy i instytucje finansowe. Regulacjami tymi są objęte zakłady ubezpieczeń oraz doradcy finansowi, w tym firmy inwestycyjne świadczące usługi zarządzania portfelem oraz instytucje kredytowe świadczące usługi doradztwa inwestycyjnego. SFDR obowiązuje już od 2021 roku.
Idea śladu węglowego a zmiany klimatyczne
Od początku rewolucji industrialnej, temperatura Ziemi podniosła się o 1,2 stopnia. W czasie porozumienia paryskiego w 2015 roku przyjęto za punkt krytyczny 1,5 stopnia, maksymalnie 2 stopnie – wówczas prognozowanie skutków zmian klimatu na całym świecie będzie przerażająco proste – czeka nas katastrofa klimatyczna.
To dzięki kalkulacji śladu węglowego i redukcji emisji (zwłaszcza zaprzestania spalania paliw kopalnych) możemy ograniczyć uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych (a to nie tylko dwutlenek węgla, ale i podtlenek azotu czy metan). Te działania mogą powstrzymać zmiany klimatyczne i doprowadzić do neutralności klimatycznej, jednak koncerny powinny zacząć zmniejszać emisję gazów cieplarnianych możliwie najszybciej. Naukowcy mają pewność, że za katastrofę klimatyczną odpowiadają ludzie i tylko odpowiednie zarządzanie śladem węglowym daje szansę na uleczenie naszej planety. Dowiedz się, jak osiągnięcie neutralności klimatycznej firmy pomaga w walce z kryzysem klimatycznym.
Liczenie śladu węglowego, a redukcja emisji gazów cieplarnianych
Przedsiębiorstwa w swojej działalności powinny działać w sposób zrównoważony. Nie tylko liczyć ślad węglowy, ale i redukować emisje gazów cieplarnianych. Obliczenie śladu węglowego organizacji oraz produktu, pozwoli na zlokalizowanie źródeł największych emisji CO2 firmy oraz cyklu życia produktu, co umożliwi ich modernizację/eliminację lub redukcję. Wpłynie to pozytywnie na funkcjonowanie firmy i jej wizerunek w branży.
Proces obliczania śladu węglowego organizacji to pierwszy krok na drodze do neutralności klimatycznej.
Czy Twoja firma jest gotowa to zrobić? A może potrzebujesz pomocy? Skorzystaj ze wsparcia Plan Be Eco i umów się na spotkanie!