Jak obliczyć ślad węglowy portfela w funduszach VC?
Na całym świecie coraz większą wagę przywiązuje się do kwestii zrównoważonego rozwoju, a inwestorzy coraz częściej kierują swoje środki w stronę firm, które prowadzą odpowiedzialny biznes. Fundusze Venture Capital (VC) odgrywają kluczową rolę w finansowaniu innowacyjnych przedsięwzięć, a ich wkład w przekształcanie gospodarki w bardziej ekologiczną staje się niezmiernie istotny.
W tym artykule przeczytasz dlaczego warto, aby fundusze VC oraz instytucje kredytowe świadczące usługi doradztwa inwestycyjnego liczyły ślad węglowy (carbon footprint) swojego portfolio, zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej oraz jakie są sposoby obliczania śladu węglowego dla tych podmiotów.
Spis treści
Rozporządzenie SFDR w kontekście emisji gazów cieplarnianych
Przedsiębiorców już od 2024 roku obowiązywać będzie dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), ale oprócz tego, dla instytucji finansowych istnieją dodatkowe regulacje związane z ESG. Rozporządzenie o zrównoważonym finansowaniu SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation), które weszło w życie w 2021 roku, jest ważnym krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju (inwestowania) i ścieżką, którą muszą podążać inwestorzy. Jednym z aspektów SFDR jest wymóg raportowania emisji dwutlenku węgla (CO2) przez przedsiębiorstwa, które otrzymują finansowanie. To oznacza, że fundusze VC są teraz zobowiązane do monitorowania i publikowania danych dotyczących śladu węglowego swoich portfeli.
Głównym celem SFDR jest integracja ryzyka związanego ze zrównoważonym rozwojem z procesami inwestycyjnymi firm i raportowanie takiej integracji zarówno na poziomie firmy, jak i produktu.
Każda firma, która oferuje i opracowuje produkty finansowe, musi raportować SFDR w ramach uzupełnienia istniejących obowiązków informacyjnych dotyczących zobowiązań finansowych swoich produktów. Chociaż dotyczy to głównie spółek działających w UE, spółki spoza UE będą pośrednio dotknięte poprzez swoje spółki zależne w UE, świadczenie usług w UE i presję rynkową.
Czym są artykuły SFDR?
W ramach SFDR produkty inwestycyjne są klasyfikowane jako jeden z poniższych artykułów:
Fundusz z art. 6 uwzględnia jedynie ryzyko związane ze zrównoważonym rozwojem lub może go nie uwzględniać i nie zawiera żadnych wiążących cech ESG (w zakresie ładu korporacyjnego, środowiska i odpowiedzialności społecznej).
Fundusz z art. 8 fundusze integrujące czynniki ESG, uważane za bardziej skoncentrowane na istotności finansowej; nie tylko uwzględnia ryzyko związane ze zrównoważonym rozwojem, ale także promuje cechy środowiskowe lub społeczne i stosuje dobre praktyki zarządzania.
Art. 9. fundusze koncentrujące się na zrównoważonej działalności gospodarczej lub wpływie i/lub mające na celu zmniejszenie śladu węglowego zgodnie z Porozumieniem Paryskim.
Dyrektywa SFDR a fundusze inwestycyjne
Dyrektywa SFDR jest niezwykle istotna dla funduszy inwestycyjnych z kilku kluczowych powodów:
Promuje zrównoważone inwestowanie, czyli podejście do alokacji kapitału, które bierze pod uwagę zarówno aspekty finansowe, jak i społeczne oraz środowiskowe. Fundusze inwestycyjne mogą wspierać firmy, które prowadzą odpowiedzialny biznes i wdrażają cele zrównoważonego rozwoju
Dyrektywa SFDR nakłada na instytucje finansowe obowiązek publikowania informacji dotyczących środowiskowych i społecznych aspektów ich inwestycji. To sprawia, że fundusze inwestycyjne są bardziej przejrzyste i odpowiedzialne, co z kolei zwiększa zaufanie klientów do tych instytucji.
Zachęta do Innowacji – firmy, które prowadzą innowacyjną działalność zgodnie z ESG, zyskują na wartości, a fundusze inwestycyjne inwestujące w te firmy mogą czerpać korzyści ze wzrostu wartości swoich inwestycji.
Fundusze inwestycyjne uwzględniające odpowiedzialność społeczną i środowiskową mogą być bardziej stabilne w obliczu zmieniającego się otoczenia rynkowego.
Współcześni inwestorzy coraz częściej poszukują możliwości inwestowania, które nie tylko przynoszą zyski, ale także mają pozytywny wpływ na świat. Dyrektywa SFDR pomaga zrozumieć, z czym mierzą się firmy działając na rzecz zrównoważonego rozwoju i wybrać te, które nie stosują tzw. greenwashingu.
Dyrektywa SFDR nie tylko przyczynia się do tworzenia bardziej zrównoważonych i odpowiedzialnych portfeli inwestycyjnych, ale także wspiera przemianę społeczeństwa w kierunku bardziej zrównoważonej i etycznej gospodarki. Dla funduszy inwestycyjnych oznacza to nie tylko spełnianie wymogów prawnych, ale także budowanie zaufania, pobudzanie innowacji i wspieranie długofalowego rozwoju.
KNF wzywa instytucje świadczące usługi doradztwa inwestycyjnego do raportowania ESG
We wrześniu 2023 Komisja Nadzoru Finansowego zwróciła się do przekazania informacji i dokumentów dotyczących realizacji obowiązków dotyczących zrównoważonego rozwoju (ESG) przez wszystkich zarządzających ASI (fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń).
Zobowiązuje do tego Rozporządzenie SFDR – a zarządzający ASI muszą przedstawić sposoby oraz formę realizacji tych obowiązków; czy promują one aspekty środowiskowe lub społeczne, regulacje wewnętrzne oraz dowód publikacji na stronach internetowych informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem.
KNF ostrzega, że brak realizacji bądź niewłaściwe wykonanie obowiązków informacyjnych może doprowadzić do zastosowania upomnień, w tym finansowych sankcji administracyjnych.
Dlaczego obliczanie śladu węglowego jest ważne dla Funduszy VC?
Ślad węglowy powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych przez człowieka. Emisje przedsiębiorstw liczymy w trzech zakresach, jednostką śladu węglowego jest ekwiwalent dwutlenku węgla.
Pierwszy zakres to emisje bezpośrednie powstałe w wyniku spalania paliw w stacjonarnych lub mobilnych źródłach będących własnością firmy lub przez nią nadzorowanych.
Zakres drugi obejmuje pośrednie emisje powstające w wyniku zużywania importowanej energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz pary technologicznej zakupionych przez organizację.
Zakres trzeci obejmuje wszystkie pozostałe emisje w całym łańcuchu wartości nieuwzględnione w zakresie 1 i 2, które występują poza organizacją, w tym emisje na poziomie produkcji (upstream) i konsumpcji (downstream).
Emisje finansowane są zdefiniowane jako emisje z zakresu 3 w ramach protokołu GHG, dokładnie jest to kategoria 15ta, jednak większość instytucji finansowych nie zdaje sobie sprawy z ich wielkości. Dlaczego? Wciąż niewiele przedsiębiorstw raportuje zakres 3ci, w którym zawarty jest większość emisji przedsiębiorstwa, przez co traci możliwość skutecznego zarządzania śladem węglowym.
Mierzenie śladu węglowego to również wywieranie presji na inwestowane podmioty, przez co mogą one mieć motywację do podejmowania działań redukujących ich emisje. Dodatkowo, coraz częściej wymaga się raportowania emisji gazów cieplarnianych w procesie due dilligence – taka praktyka może znacznie wpłynać na redukcje emisji w branży.
Jak obliczyć ślad węglowy portfela funduszu inwestycyjnego VC
Pozyskaj dane dotyczące emisji dwutlenku węgla spółek, w które inwestujesz. Poproś je o raport śladu węglowego oraz zaznacz koniecznie, że istotne są emisje ze wszystkich zakresów. Dowiedz się więcej o zakresie 3 w kalkulacji śladu węglowego tutaj.
Zsumuj ze sobą emisje z zakresu 1, 2 i 3, aby wyliczyć całkowity ślad węglowy portfela – będzie to konieczne do dalszych kroków.
Następnie musisz obliczyć stosunek bieżącej wartości inwestycji do kapitalizacji rynkowej danego emitenta. Dopiero, kiedy ów iloraz pomnoży się przez wartość śladu węglowego (zakres 1, 2, i 3) otrzymasz całkowitą wartość emisji swojego portfolio.
Co nam daje ta wiedza? Ślad węglowy portfela umożliwia zmierzenie wkładu inwestycji w zmiany klimatyczne. Względny ślad węglowy jest mierzony w całkowitej emisji dwutlenku węgla wyrażonej w przeliczeniu na zainwestowaną walutę. Emisje gazów cieplarnianych kosztują i to często nie mało, więc działania prowadzące do redukcji śladu węglowego umożliwią oszczędność nie tylko pod względem środowiskowym, ale także w znacznym stopniu finansowym.
Czy VC są gotowi na policzenie śladu węglowego swojego portfela?
Wprowadzenie wymogów dotyczących policzenia śladu węglowego portfela przez fundusze VC może stanowić wyzwanie, zwłaszcza dla tych funduszy, które nie miały wcześniej obowiązku monitorowania takich danych. Jednakże, ze względu na rosnące znaczenie w zakresie zrównoważonego rozwoju i presję ze strony rynku oraz legislacji, firmy VC, chcąc nie chcąc, muszą się przygotować do tego procesu.
Chociaż obliczanie śladu węglowego portfela może być wyzwaniem, jest to nieuniknione dla funduszy VC. Firmy, które zdołają skutecznie wdrożyć te zmiany, mogą nie tylko spełnić wymogi prawne, ale także zyskać przewagę konkurencyjną i przyciągnąć zainteresowanych zrównoważonym inwestowaniem.
W miarę rosnącej świadomości społeczeństwa na temat zmian klimatycznych, presja rynku wzrasta. Inwestorzy coraz częściej oczekują, że ich środki będą inwestowane z uwzględnieniem kwestii związanych ze zmianami klimatycznymi. Wraz z rozwojem technologii i wzrostem wiedzy w dziedzinie raportowania śladu węglowego, sami decydują się na policzenie swojego portfela. Istnieją już narzędzia i platformy, które pomagają firmom oceniać i monitorować wpływ ich inwestycji na środowisko. Takim narzędziem jest Plan Be Eco – oprogramowanie, które umożliwia obliczenie śladu węglowego we wszystkich 3 zakresach.
Współpraca Plan Be Eco z funduszem inwestycyjnym
Policzenie śladu węglowego funduszu i spółek portfelowych było oczywiste dla polskiego funduszu Simpact Venture, który jako jeden z nielicznych funduszy venture capital ma podejście „deep green”, według którego inwestycje powinny nie tylko generować zyski finansowe, ale wywierać też korzystny wpływ na środowisko i społeczeństwo.
– Nie szukamy spółek, które „nie szkodzą” lub „nie mają negatywnego wpływu” czy też przy okazji oddziaływują na jakąś dziedzinę życia lub problem. Zależy nam na tych, którzy tworzą trwałe i pozytywne zmiany w społeczeństwie dzięki innowacyjnym projektom i zdecydowanemu działaniu. Stąd też współpraca z Plan Be Eco to kluczowy krok, który umożliwi nam nie tylko obliczenie naszego śladu węglowego, ale również opracowanie strategii redukcji emisji śladu węglowego w następnych latach. To doskonale koresponduje z naszym głęboko zakorzenionym podejściem deep green i filozofią inwestycyjną, wskazując drogę ku bardziej zrównoważonej przyszłości
Krzysztof Grochowski, Partner Zarządzający Simpact Ventures. Tweet
Podsumowanie
Wprowadzenie wymogów pokazujących, jak obliczyć ślad węglowy organizacji przez fundusze VC, zgodnie z dyrektywą SFDR, to nie tylko krok w kierunku zrównoważonego inwestowania, ale także kluczowa odpowiedź na rosnące wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi.
Świadomość społeczeństwa na temat ekologicznych kwestii (jak odnawialne źródła energii) i oczekiwania inwestorów względem zrównoważonych inwestycji sprawiają, że monitorowanie emisji CO2 staje się niezbędne dla zachowania konkurencyjności na rynku inwestycyjnym. Narzędzia takie jak Plan Be Eco oferują funduszom inwestycyjnym możliwość spełniania wymogów Unii Europejskiej w zakresie raportowania ESG oraz kalkulacji śladu węglowego, co da takim firmom przewagę konkurencyjną oraz możliwość skutecznych działań na rzecz klimatu.