10 pułapek w kalkulatorach śladu węglowego, które wprowadzają firmy w błąd

Czym jest ślad węglowy?

Warto pamiętać, czym jest ślad węglowy – to suma emisji gazów cieplarnianych (w tym dwutlenku węgla, podtlenku azotu, metanu i innych), liczona jako tona ekwiwalentu dwutlenku węgla, powstałych jako emisje związane z działalnością organizacji – w wyniku spalania paliw, procesów produkcyjnych, zużycia energii elektrycznej, podróży służbowych pracowników, transportu surowców, czy też generowania odpadów produkcyjnych. Raportowanie śladu obejmuje zarówno emisje bezpośrednie, jak i emisje pośrednie – np. związane z zakupioną energią elektryczną czy emisje w całym łańcuchu dostaw.

Kompletny przewodnik: Jak skutecznie przygotować się do raportowania ESG

Liczenie śladu węglowego firmy to dziś nie opcja, lecz konieczność – zarówno ze względu na unijne regulacje (CSRD, CBAM, Taksonomia UE), jak i oczekiwania klientów, inwestorów oraz partnerów biznesowych. Podjęcie tematu śladu węglowego staje się kluczowym elementem w zakresie zrównoważonego rozwoju i budowania pozytywnego wizerunku. Niestety wiele organizacji popełnia największe błędy podczas liczenia śladu węglowego, co sprawia, że raporty stają się niewiarygodne, a cały proces obliczania śladu węglowego organizacji nie spełnia swojej roli.

1. Brak responsywności i wsparcia 

Wielu klientów skarży się, że na kontakt z opiekunem lub supportem muszą czekać nawet kilka dni. Tymczasem proces obliczania śladu węglowego organizacji to zadanie ciągłe i wymagające bieżącej wymiany informacji – pytania i wątpliwości pojawiają się na każdym etapie, od zbierania danych po interpretację wyników.

Brak szybkiej reakcji ogranicza szansę szybszego wykrywania błędów, utrudnia terminowe przygotowanie raportu i wprost podważa zaufanie do dostawcy. Profesjonalny partner powinien zapewniać nie tylko dostępność w kluczowych momentach, ale także proaktywną komunikację, dzięki której klient ma pewność, że nie zostanie pozostawiony sam z problemem.

Support i bieżące doradztwo pomagają z minimalizowaniem śladu węglowego organizacji.

2. Nieprzejrzyste obliczenia śladu węglowego

Raporty, które nie podają źródeł danych ani metodologii, są praktycznie bezużyteczne. Raporty, które nie podają źródeł danych ani metodologii, są bezużyteczne. Firmy muszą działać zgodnie z uznanymi standardami, np. Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol), który dzieli emisje na zakresy i pozwala je prawidłowo klasyfikować. Stosowanie wytycznych protokołu GHG daje pewność, że raport będzie zgodny z regulacjami i gotowy do audytu.

Jeśli klient nie wie, jak powstały obliczenia, nie ma dostępu do danych źródłowych, a firma licząca emisje nie chce ich ujawnić, to nie istnieje możliwość weryfikacji takiego raportu. W przypadku audytu taka sytuacja może zakończyć się poważnymi problemami i stratami wizerunkowymi klienta. 

Dlatego tak ważne jest, aby wybierać narzędzia i dostawców, którzy działają zgodnie z uznanymi standardami – np. ISAE 3000. To międzynarodowy standard zapewniania jakości raportów niefinansowych, który gwarantuje rzetelność danych i stosowanie sprawdzonych procedur kontrolnych.

3. Błędy w danych i duże rozbieżności 

Jednym z najczęstszych problemów przy liczeniu śladu węglowego są nieuzasadnione różnice w wynikach – zarówno między kolejnymi latami, jak i pomiędzy różnymi raportami przygotowanymi dla tej samej firmy. Zdarza się, że w obliczeniach pojawiają się rekalkulacje rzędu kilkunastu procent, które nie wynikają z realnych zmian w działalności przedsiębiorstwa, ale z błędów w metodologii lub braku spójnych danych wejściowych. 

Takie sytuacje powodują, że raport traci wiarygodność – ani zarząd, ani inwestorzy nie mogą podejmować decyzji na podstawie niepewnych liczb. W przypadku kontroli dodatkowo pojawia się ryzyko zakwestionowania raportu, co może narazić firmę na straty finansowe i reputacyjne. 

4. Brak wsparcia merytorycznego 

Dobre narzędzie do liczenia śladu węglowego to dopiero początek procesu raportowania. Samo oprogramowanie nie wystarczy – klient musi wiedzieć, jakie dane zebrać, jak je poprawnie uporządkować, a następnie jak interpretować wyniki. Bez tego raport staje się jedynie zestawieniem liczb, które trudno wykorzystać w podejmowaniu decyzji biznesowych. 

Brak wsparcia merytorycznego sprawia, że firma zostaje sama z problemem i nie jest w stanie wdrożyć realnych działań redukcyjnych ani przygotować rzetelnego raportu ESG. Dlatego dostęp do ekspertów ESG jest tak samo istotny jak dostęp do aplikacji czy wsparcia technicznego – specjaliści pomagają w analizie danych, weryfikacji wskaźników i przygotowaniu rekomendacji, które rzeczywiście mogą poprawić efektywność i wiarygodność raportowania emisji gazów cieplarnianych. 

Profesjonalne wsparcie merytoryczne zwiększa wiarygodność raportu śladu węglowego.

5. Nieprzydatne rekomendacje 

Częstym błędem jest przekazywanie ogólnikowych, mało praktycznych wskazówek, które nie pomagają w realnym obniżeniu emisji CO₂. Klienci szybko zauważają, że takie rekomendacje są oderwane od rzeczywistości i nie nadają się do wdrożenia. Profesjonalne narzędzie powinno dostarczać rekomendacji dopasowanych do specyfiki firmy i branży oraz uwzględniać faktyczne emisje generowane przez klienta. 

Ogólnikowe wskazówki nie pomagają. Tylko indywidualne podejście, uwzględniające rodzaj produkcji, działania firm związane z emisjami oraz kluczowe źródła powstawania gazów cieplarnianych, daje szansę na realne oszczędności – w tym łatwiejsze oszczędzanie energii i samym obniżenie rachunków.

Celem rekomendacji redukcyjnych jest sprawienie, aby emitent dążył do obniżenia śladu węglowego organizacji, a co za tym idzie do neutralności klimatycznej.

Dekarbonizacja krok po kroku: przepis na konkurencyjny i odporny biznes

6. Wykorzystywanie niewiedzy klienta 

Niektórzy dostawcy zakładają, że klient „i tak nie zrozumie”, więc nie tłumaczą metodologii ani źródeł danych. Efekt? Brak zaufania i poczucie, że wyniki są przypadkowe. Co więcej, w przypadku audytu klient zostaje bez argumentów, by obronić raport. Profesjonalne podejście zakłada partnerską współpracę – klient powinien rozumieć wyniki obliczeń i co się zanimi kryje. Nie trzeba zdradzać całego know-how, aby sprawić, że klient stanie się świadomy, co przełoży się w przyszłości na skuteczniejsze wdrożenie strategii dekarbonizacyjnych. 

Profesjonalny dostawca nie tylko przedstawia dane, ale i edukuje. Dzięki temu klient rozumie, jak emisje powstają w procesie operacyjnym i jakie ma możliwości w zakresie ich redukcji – np. poprzez zwiększenie efektywności energetycznej, lepsze zarządzanie odpadami, czy inwestycje w elektrownie wiatrowe.

Aktualne wskaźniki emisyjne to podstawa rzetelnego obliczania śladu węglowego.

7. Nieaktualne wskaźniki emisji gazów cieplarnianych

Ślad węglowy firmy musi być liczony na podstawie najnowszych wskaźników emisyjnych, zgodnych z uznanymi bazami danych (np. DEFRA, IEA). Stare wskaźniki prowadzą do błędnych wyników, które nie mają wartości ani w raportach ESG, ani w komunikacji z inwestorami. To błąd, który może podważyć cały proces raportowania emisji gazów cieplarnianych.

Dlatego tak istotne jest, aby emisje z wydobycia surowców, spalania paliw kopalnych czy emisji związanych z zakupem produktów były obliczane zgodnie z aktualnym stanem wiedzy i najnowszymi danymi naukowymi.

Jak liczyć ślad węglowy firmy? Metodologia, standardy i źródła danych

8. Ograniczony czas z ekspertem 

Niektóre firmy doradcze oferują klientom tylko kilkanaście godzin wsparcia rocznie. To zbyt mało, aby rzetelnie przejść przez cały proces – od zbierania danych, przez weryfikację, po finalne raportowanie śladu węglowego. Kilka godzin konsultacji rocznie nie wystarczy. Klient potrzebuje bieżącego wsparcia, aby w razie potrzeby szybko reagować na zmiany regulacyjne i być gotowym podejmować działania w zakresie redukcji emisji.

Klienci potrzebują bieżącego kontaktu z ekspertem, który doradza w zakresie metodologii, wskaźników emisyjnych i najlepszych praktyk w raportowaniu ESG. Stała obecność eksperta zwiększa wiarygodność raportu, umożliwia szybkie reagowanie na zmiany regulacyjne i często decyduje o kontynuacji współpracy w kolejnych latach. 

Rola ekspertów ESG w analizie danych i poprawie jakości raportów śladu węglowego jest kluczowa.

9. Brak ekspertów w zespole 

Zdarza się, że w firmie zajmującej się raportowaniem ESG pracują głównie sprzedawcy, a nie specjaliści z kierunkowym wykształceniem. Efekt? Klient otrzymuje wsparcie handlowe, ale nie merytoryczne. Tymczasem liczenie śladu węglowego wymaga wiedzy z zakresu ochrony środowiska, zrównoważonego rozwoju i regulacji – bez tego dane i rekomendacje tracą wartość.

Bez zaangażowania ekspertów trudno doradzić klientowi, jak obliczyć swój ślad węglowy, jakie działania wprowadzić, aby zmniejszyć wpływ swojej działalności na środowisko naturalne, oraz jak przygotować raport zgodny z regulacjami. Współpracując wyłącznie z ekspertami zewnętrznymi, firmy dodatkowo ryzykują wydłużony czas reakcji na pytania klienta, co obniża jakość całego procesu raportowania.

Obliczanie śladu węglowego to fundament strategii neutralności klimatycznej.

10. Problemy z zaufaniem do dostawcy 

Duże przedsiębiorstwa i coraz częściej także nowi klienci szukają partnerów, którzy są obecni lokalnie i rozumieją rynek. Stabilność oraz transparentny proces budują zaufanie i ułatwiają długoterminową współpracę. Dla wielu klientów ważne jest, aby pracować z firmą, która jest obecna lokalnie i rozumie specyfikę rynku.

Jeśli dostawca wycofuje się z Polski i kieruje ofertę głównie za granicę, klienci czują się pozostawieni sami sobie. W efekcie trudno im zaufać, że w razie problemów otrzymają realne wsparcie. Stabilność i lokalna obecność mają duże znaczenie w budowaniu relacji. 

Podsumowanie

Obliczanie śladu węglowego nie jest jedynie formalnością. To proces, który pozwala:

• zidentyfikować kluczowe źródła emisji gazów cieplarnianych,

• prawidłowo wyciągać wnioski o emisjach w całym łańcuchu dostaw,

• wdrożyć działania firm związane z ograniczaniem wpływu na środowisko naturalne,

• zapewnić zgodność z regulacjami i dotacjami finansowymi,

• a jednocześnie przynieść realne korzyści biznesowe – od redukcji kosztów, przez zdobycie nowych klientów, po możliwość szybciej rozwijać biznes.

Świadomość kwestii globalnego ocieplenia i zmian klimatu sprawia, że coraz więcej inwestorów i klientów większą uwagę zwracają na mniejszy wpływ działalności firm na planetę. Obliczenie śladu węglowego organizacji oraz śladu węglowego produktu staje się fundamentem nie tylko raportowania ESG, ale też całej strategii zrównoważonego rozwoju i dążenia do neutralności klimatycznej.

Plan Be Eco – raportowanie emisji śladu węglowego w całym łańcuchu dostaw, zgodnie z Greenhouse Gas Protocol.